• Shaykh Mohammed ‘Ali Ferkous
Vraag: Wat is de regelgeving omtrent zoetigheden die geïmporteerd worden uit Engeland en andere Europese landen die gelatine bevatten, hetgeen zich bevindt in de botten en het vlees van varkens en runderen?
En wat is de regelgeving omtrent [het eten van] kaas die rennet bevat, een substantie die uit de maag van de bok wordt gehaald of het lam dat nog een zuigeling is? Het wordt ook wel stremsel genoemd. Wetende dat de mensen van die landen en andere meestal niet [correct] slachten. Moge Allaah u met het goede belonen.
Antwoord:
Alle lof behoort toe aan Allaah de Heer der werelden en moge de salaat en de salaam zijn over degene die Allaah heeft gezonden als barmhartigheid naar iedereen, en over zijn familie, metgezellen en broeders tot aan de Dag des Oordeels. Vervolgens:
De consumptie van zoetigheden en kaas die geïmporteerd worden en die gelatine en stremsel bevatten is toegestaan indien zij afkomstig zijn uit dieren waarvan het vlees eetbaar is of bestaan uit toegestane voedingsmiddelen die afkomstig zijn uit dieren die geslacht werden door de Mensen van het Schrift [1], welke deel uitmaken van hun productie en industrie. Dit is rein zoals Allaah heeft gezegd:
وَطَعَامُ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حِلّٞ لَّكُمۡ وَطَعَامُكُمۡ حِلّٞ لَّهُمۡ
En het voedsel van de Mensen van het Schrift is toegestaan voor jullie
en jullie voedsel is voor hen toegestaan.
[Soerah al-Maaidah(5): 5]
Indien de gelatine echter afkomstig is uit dieren die verboden zijn om van te eten omwille van hun onreinheid en schadelijkheid zoals de huid en botten van een varken en andere dieren en verboden voedingsmiddelen, of [afkomstig is uit] dieren die toegestaan zijn om van te eten maar die werden geslacht door een afgodenaanbidder, een vuuraanbidder of een communistische atheïst, zoals de meeste [mensen in] seculiere landen zijn, dan is het islamitisch verboden om de zoetigheden en alle andere voeding die gelatine bevatten te consumeren, te verkopen, te verwerken in maaltijden of aan te schaffen. Dit naar aanleiding van de overgeleverde bewijzen die [het eten van] varkens, kadavers en alle onreinheden verbieden. Het is in de jurisprudentie algemeen bekend dat “het verbod volgt onreinheid en schadelijkheid op”.
Dus indien deze etens- of handelswaren werden gemengd met gelatine op een manier die voor twijfel en wantrouw zorgt ten gevolge van een onduidelijkheid, dan is het verplicht om het te laten doordat de kant van het verbod het sterkste is en door te handelen uit voorzorg zoals [de Profeet] – sallalaaho ‘alayhi wa sallam – heeft gezegd:
فَمَنِ اتَّقَى الشُّبُهَاتِ اسْتَبْرَأَ لِدِينِهِ وَعِرْضِهِ، وَمَنْ وَقَعَ فِي الشُّبُهَاتِ وَقَعَ فِي الحَرَامِ
“Wie zich dus ver houdt van twijfelachtige zaken heeft daarmee zijn religie en zijn eer veiliggesteld. En wie vervalt in de twijfelachtige zaken vervalt in het verbodene.” [2]
En zoals [de Profeet] – sallallaaho ‘alayhi wa sallam – heeft gezegd:
دَعْ مَا يَرِيبُكَ إِلَى مَا لَا يَرِيبُكَ
“Verlaat datgene wat je doet twijfelen voor datgene wat jou niet doet twijfelen.” [3]
Wat betreft kaas die stremsel of rennet bevat, zolang die wordt gehaald uit de maag van een bok of een lam dat nog een zuigeling is – waarvan het vlees toegestaan is om van te eten – dan is daar niets mis mee indien dit dier werd geslacht volgens de islamitische regels.
Er is dus pas een probleem wanneer het om kadavers gaat of wanneer deze dieren niet conform de islamitische regels werd geslacht en dit is wat nu in de meeste westerse, Europese landen van de Mensen van het Schrift gebeurt. Of wanneer [deze dieren] werden geslacht door vuuraanbidders. Deze zaak heeft meningsverschillen veroorzaakt bij de geleerden in het toestaan of verbieden [ervan]. Dit meningsverschil komt doordat ze van mening verschillen over melk en stremsel afkomstig uit kadavers: zijn deze rein of onrein?
Degenen onder hen die het als onrein beschouwen, verklaren hetgeen wordt vervaardigd met stremsel als verboden, of het nu gaat om zoetigheden of kaas. Dit is de madhab van [imaam] Maalik, [imaam] ash-Shaafi’ie en [imaam] Ahmad volgens een [versie van] overlevering.
Degenen onder hen die het als rein beschouwen, verklaren het als toegestaan. Dit is de madhab van [imaam] Aboe Hanifa [4] en imaam Ahmad volgens de andere [versie van] overlevering waarmee shaykhoel islaam ibn Taymiyyah akkoord gaat. Hij – moge Allaah hem genadig zijn – heeft namelijk gezegd: “Het meest correcte is dat hun kaas toegestaan is – d.w.z van de vuuraanbidders – en dat het stremsel en de melk afkomstig uit kadavers rein is.” [5]
En dit lijkt de juiste van de twee meningen, op basis van wat de metgezellen hebben gedaan toen zij Irak veroverden. Zij aten van de kaas van de vuuraanbidders en dit was wijdverspreid onder hen zonder dat iemand daar kritiek op had. Bovendien is er geen sprake van dood bij melk en stremsel. Degene die het als onrein beschouwt heeft slechts zo geoordeeld doordat zij afkomstig zijn uit de onreine kadavers van dode dieren. Echter kan er niet gezegd worden dat een vloeistof onrein is doordat die in contact is gekomen met een onreinheid, gezien de algemene aard van de overlevering van aboe Sa’ied al-Khoedrie -moge Allaah tevreden met hem zijn- [waarin de Profeet – sallalaaho ‘alayhi wa sallam – heeft gezegd]:
المَاءُ طَهُورٌ لَا يُنَجِّسُهُ شَيْءٌ
Water is rein, niets maakt hem onrein. [6]
En het oordeel over alle vloeistoffen is dezelfde als het oordeel over water, of het nu om een kleine of grote hoeveelheid gaat.
En aan de hand hiervan wordt het oordeel over het verkopen van zoetigheden en kaas bepaald, namelijk: dit is wettig en toegestaan, zolang men weet dat het geen verboden stoffen bevat zoals varkensvet of een deel van kadavers indien dit deel onderworpen is aan het leven. Indien dat niet zo is [en deze verboden zaken wel aanwezig zijn] dan is het zonder twijfel verboden indien de realiteit [van deze verboden stoffen] niet veranderd is.
Eens deze stelregel gevestigd is in beide vraagstukken, dient het oordeel geveld te worden over elk specifiek geval door te achterhalen of het aspect van verbod aanwezig is in het betrokken geval.
En de kennis behoort toe aan Allaah Verheven is Hij, en om te eindigen zeggen wij: alle lof behoort toe aan Allaah de Heer der Werelden, en moge de salaat zijn over de Profeet Mohammed en over zijn familie, metgezellen en broeders tot aan de Dag des Oordeels.
Algerije, 13 rabie’ ath-thaani 1431H, hetgeen overeenkomt met 29 maart 2010.
—————————————
[1] Dieren die geslacht worden door de Mensen van het Schrift zijn slechts toegestaan wanneer men geen weet heeft dat een andere naam dan [de naam] van Allaah de Verhevene werd genoemd [bij de slachting]. Dus indien men weet dat de naam werd genoemd van Jezus, Maryam (Maria) of van een afgod, dan mag er niet van dit offer worden gegeten, wegens de uitspraak van Allaah – verheven is Hij – bij het verduidelijken van de verboden zaken:
وَمَآ أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦ
En hetgeen waarover anders dan de naam van Allaah is uitgesproken
[Soerah al-Maaidah(5): 3][Soerah an-Nahl(16): 115]
Ibn Kathier -moge Allaah hem genadig zijn- heeft gezegd in zijn tafsier (2/8) bij het verduidelijken van de oorzaak van het verbod: “Omdat Allaah het heeft verplicht dat Zijn schepsels worden geslacht in Zijn edele naam. Dus wanneer hiervan wordt afgeweken en een andere naam dan die van Hem wordt genoemd zoals van een afgod, taghoet, afgodsbeeldbeeld of iets anders van onder de schepsels, dan is het unaniem verboden.” [zie ook: tafsier al-Qortobi 2/223]
[2] Overgeleverd door al-Boekhaarie in “al-imaan” in het hoofdstuk: “De voortreffelijkheid van degene die zijn religie heeft veiliggesteld. (52) en door Moesliem in “al-masaaqah” (1599) uit de overlevering van an-No’maan ibn Bashier -moge Allaah tevreden met hen zijn-.
[3] Overgelerverd door at-Tirmidhie in “Sifat al-qiyaamah wa al-raqaa-iq wa al-wara'” (2518), en door an-Nasaa-ie in “al-ashribah” hoofdstuk: het aansporen tot het laten van de twijfelachtige zaken (5711), en door Ahmad in zijn “Moesnad” (1/200) uit de overlevering van al-Hasan ibn ‘Ali -moge Allaah tevreden met hen zijn-. Deze overlevering werd authentiek verklaard door Ahmad Shaakir in zijn correctie van “Moesnad Ahmad” (3/169), door al-Albaani in “al-irwaa-” (1/44) nummer (12) en door al-Waadi’ie in “as-Sahieh al-Moesnad” (318).
[4] De harde delen van kadavers die geen bloed bevatten zoals de hoorn, de tand, de hoef en het vaste stremsel zijn rein volgens de Hanafieten omdat deze zaken niet beschouwd worden als zijnde dood, doordat het nooit levend is geweest. Het dode in het dier omvat hetgeen voorheen levend was. Er is concensus over de reinheid van hard stremsel. Wat betreft het vloeibaar stremsel en de melk dat zich in de uier van kadavers bevindt, het meest correcte is dat deze rein zijn. [zie: badaa-i’ as-sanaa-i’] van al-Kaasaanie (1/63)].
[5] “Majmoo’ al-fataawaa” van ibn Taymiyyah (21/103).
[6] Overgeleverd door Aboe Dawoed in “at-tahaarah” hoofdstuk “wat overgeleverd is over de waterput van Bodaa’ah” (66), door at-Tirmidhie in “abwaab at-tahaarah” hoofdstuk “Wat overgeleverd is over dat het water door niets onrein wordt gemaakt” (66), door an-Nasaa-ie in “al-miyaah” hoofdstuk “Een vermelding van de waterput van Bodaa’ah ” (326) uit de overlevering van aboe Sa’ied al-Khoedrie moge Allaah tevreden met hem zijn. En die is authetiek verklaard via zijn wegen en getuigen. [zie: “at-talkhies alhabir” van ibn Hadjar (1/13, 14) en “irwaa al-ghalil” van al-Albaani (1/45) nummer (14)].